Bí tích Thánh Thể và Hòa Giải là hai bí tích thiết yếu trong đời sống Kitô hữu. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải có tâm tình xứng đáng khi lãnh nhận hai bí tích này. Sau đây là mười điểm căn bản để giúp mỗi tín hữu có thể xưng tội cách xứng hợp, theo gợi ý của cha Ed Broom, một linh mục nổi tiếng về linh đạo, được đăng tải trên Catholic Exchange.
1. Rõ ràng
Một dấu chỉ rõ ràng của tác động Chúa Thánh Thần chính là sự sáng tỏ và minh bạch. Ngược lại, hoạt động của ma quỷ luôn mang đặc tính xáo trộn, mập mờ và bất định. Như Lời Chúa dạy: “Hễ có thì nói có, không thì nói không” (Mt 5,37). Khi xưng tội, chúng ta cần trình bày rõ ràng, không quanh co.
2. Ngắn gọn
Việc xưng tội không nên quá dài dòng, vì đó không phải là buổi hướng dẫn thiêng liêng. Cốt lõi của bí tích này chính là khiêm tốn thú nhận những tội lỗi của mình. Vì thế, không cần vòng vo, mà phải thành thật, trực tiếp và ngắn gọn, đừng kể dài dòng hoặc rẽ sang những vấn đề không cần thiết.
3. Cụ thể
Một đặc tính thiết yếu khác để xưng tội xứng hợp là sự cụ thể. Không chỉ dừng lại ở việc nói: “Con là kẻ tội lỗi”, nhưng cần thú nhận rõ ràng những tội đã phạm trong tư tưởng, lời nói, hành động, kèm theo hoàn cảnh và ý hướng khi phạm tội. Rõ ràng và cụ thể sẽ giúp linh mục giải tội hiểu và ban lời khuyên xác đáng, đồng thời giúp ta đối diện với sự thật của chính mình.
4. Đầy đủ
Giáo Hội quy định trong giáo luật và sách giáo lý rằng, đối với mọi tội trọng, cần phải xưng rõ số lần đã phạm. Chẳng hạn, nếu cố tình bỏ lễ Chúa nhật, bạn nên cho biết đã bỏ bao nhiêu lần. Sự đầy đủ thể hiện lòng trung thực và tôn trọng bí tích.
5. Ăn năn thống hối
Để việc xưng tội được thành sự và đem lại hiệu quả, cần phải có lòng thống hối chân thật. Nói cách khác, chúng ta phải thật sự ăn năn, đồng thời quyết tâm từ bỏ và tránh xa dịp tội. Vì thế, cần tha thiết xin Chúa ban ơn cho ta có được tâm hồn sám hối chân thành, nhờ đó việc xưng tội mang lại ơn tha thứ thật sự.
6. Tin tưởng vào lòng thương xót Chúa
Chúng ta cần phải xác tín rằng Thiên Chúa yêu thương và muốn điều tốt nhất cho ta. Lòng thương xót Chúa vượt trên mọi tội lỗi. Bất cứ ý nghĩ nào cho rằng “tội lỗi của mình quá lớn, không thể được tha” đều là cám dỗ cần phải dứt khoát loại bỏ.
7. Ăn năn dốc lòng chừa
Việc sửa đổi là hệ quả tất yếu của lòng thống hối. Nhờ ơn Chúa, chúng ta phải sẵn sàng chấn chỉnh những hành vi sai trái, thực hiện những bước cần thiết để tự hoán cải, đồng thời tránh xa những người, nơi chốn hay hoàn cảnh có thể dễ dàng lôi kéo ta rơi trở lại cái bẫy của tội lỗi. Sự hoán cải không chỉ là lời nói mà còn là hành động cụ thể.
8. Đền bù và làm việc đền tội
Một phần rất quan trọng của việc xưng tội chính là việc đền tội mà linh mục chỉ định, và chúng ta cần phải chu toàn. Nếu đã gây thiệt hại đến tài sản hay danh dự của người khác, thì phải tìm cách bồi thường thích đáng. Đây chính là thực thi nhân đức công bằng, nghĩa là trả lại cho người khác điều họ đáng được hưởng. Đối với Thiên Chúa, chúng ta không thể nào đền bù vì những lỗi phạm chống lại Người, nhưng bằng việc đền tội, chúng ta biểu lộ thiện chí và tấm lòng con thảo muốn hoán cải thực sự.
9. Hoán cải liên lỉ
Một trong những hoa trái hiệu quả nhất của việc xưng tội chính là sự hoán cải, từ bỏ tội lỗi và quay trở về cùng Chúa. Tất cả những điều này tùy thuộc vào ơn thánh Chúa, nhưng cũng cần đến sự sẵn sàng cộng tác của chúng ta với ơn thánh ấy. Bí tích Hòa giải thực sự là một cuộc gặp gỡ với Đức Giêsu, bởi chính Người, Vị Thầy Thuốc Thần Linh, là Đấng duy nhất có thể chữa lành linh hồn chúng ta. Tin mừng đầy ắp những trình thuật cho thấy Đức Giêsu chữa lành và cứu độ cả những đại tội nhân. Thánh Maria Mađalêna từng bị bảy quỷ ám. Đức Giêsu không những đã giải thoát bà, mà còn biến đổi bà thành một vị thánh lớn.
10. Tin tưởng tuyệt đối nơi Lòng Thương Xót Chúa
Một trong những giáo huấn quan trọng nhất trong Nhật ký của thánh nữ Faustina, đó là Chúa tha thiết mời gọi mọi người, đặc biệt là những tội nhân cứng lòng nhất, hãy đặt trọn niềm tín thác không giới hạn vào Lòng Thương Xót vô biên và bất tận của Người. Chính Chúa khẳng định rằng ngay cả tội nhân lớn nhất cũng có thể trở nên một vị thánh vĩ đại, với một điều kiện duy nhất: hãy tín thác nơi Lòng Thương Xót của Thánh Tâm Chúa Giêsu.
Trong bức ảnh Lòng Thương Xót Chúa, chính Đức Giêsu đã muốn ghi rõ hàng chữ: “Lạy Chúa Giêsu, con tín thác nơi Chúa”. Vì thế, khi đến gần Bí tích Hòa giải, chúng ta cần có một niềm tín thác vô biên và không giới hạn. Cha Ed Broom nhấn mạnh: “Ơn thánh mà chúng ta lãnh nhận sẽ tỷ lệ thuận với mức độ tín thác của chúng ta vào Lòng Thương Xót nơi Thánh Tâm Chúa Giêsu”.
Kết luận
Xưng tội không chỉ là nghi thức, nhưng là một cuộc trở về đầy yêu thương, nơi Thiên Chúa chờ đợi và ôm lấy ta bằng vòng tay nhân từ. Nếu thực hành 10 điều căn bản trên, chúng ta sẽ cảm nghiệm sâu xa hơn sức mạnh của Bí tích Hòa giải, để đời sống Kitô hữu luôn được đổi mới và vững bước trên hành trình nên thánh.
G. Võ Tá Hoàng