Chúa Nhật VI Phục Sinh, Năm C
Chúa Thánh Thần, Người Bạn Đồng Hành
“Nhưng Đấng Bảo Trợ là Thánh Thần, Chúa Cha sẽ sai đến nhân danh Thầy, Đấng ấy sẽ dạy anh em mọi điều và sẽ làm cho anh em nhớ lại tất cả những gì Thầy đã nói với anh em.” (Gioan 14,26)
Trang Tin Mừng Chúa Nhật VI Phục Sinh tiếp tục dẫn chúng ta vào những lời trăn trối của Đức Giêsu trong bữa Tiệc Ly. Trước khi bước vào cuộc Khổ nạn, Người không để lại cho các môn đệ một bảo chứng nào về quyền lực hay vinh quang thế gian, nhưng là lời hứa về sự hiện diện của Chúa Thánh Thần, một sự hiện diện vô hình nhưng đầy quyền năng, sẽ trở thành người bạn đồng hành vĩnh viễn.
Các môn đệ lúc ấy cảm thấy lo sợ, bất an. Sự ra đi của Thầy mang theo cả ánh sáng của sự hiện diện Thiên Chúa mà họ đã từng cảm nếm. Họ e ngại mình sẽ bị bỏ lại một mình, bơ vơ giữa thế giới đầy hiểm nguy. Chính trong khoảnh khắc mong manh ấy, Đức Giêsu ban cho họ lời hứa về Đấng Bảo Trợ, Người sẽ đến để dạy dỗ và nhắc nhớ.
Từ “Paràclito”, Đấng Bảo Trợ, mang một chiều sâu phong phú. Theo nguyên ngữ Hy Lạp, parà có nghĩa là “bên cạnh”, và klêtos là “người được gọi”. Vậy Paràclito là “Đấng được gọi đến để ở bên”, để an ủi, trợ giúp, bảo vệ người đang gặp thử thách.
Thánh Gioan dùng từ ngữ ấy để mô tả vai trò của Chúa Thánh Thần: như một người bạn trung tín, một luật sư biện hộ, một người đồng hành luôn hiện diện bên cạnh ta. Không phải là một thế lực mơ hồ xa xôi, nhưng là một hiện diện gần gũi và thân tình, Đấng không áp đặt nhưng nâng đỡ, không điều khiển nhưng soi sáng, không thay thế nhưng khơi dậy tiềm lực bên trong ta.
Đức Giêsu khẳng định rằng: Chúa Thánh Thần “sẽ dạy anh em mọi điều và làm cho anh em nhớ lại tất cả những gì Thầy đã nói.” Hai động từ ở đây, “dạy” và “nhớ lại”, chính là cốt lõi của công trình Thánh Thần trong đời sống người tín hữu.
Người là Thầy dạy nội tâm (Magister interior), theo ngôn ngữ của thánh Augustinô. Không giống như một thầy giáo bên ngoài chỉ truyền đạt kiến thức, Chúa Thánh Thần giảng dạy từ bên trong lương tâm, trong sâu thẳm của con tim. Người không chỉ truyền thông chân lý, nhưng khơi dậy khao khát, giúp con người “nhận ra và sống” điều chân thật.
Người cũng là ký ức sống động về Đức Kitô, như một kho tàng sống trong tâm hồn tín hữu. Khi ta đọc Tin Mừng, ghi nhớ lời Chúa, cất giữ nơi trái tim, thì chính Chúa Thánh Thần sẽ gợi lại đúng lúc, nhắc ta biết Chúa muốn gì trong những hoàn cảnh cụ thể của cuộc sống.
Chúa Thánh Thần không hiện ra bằng ánh sáng hay lửa trời, nhưng ẩn mình trong tiếng nói của lương tâm, tiếng nói có lúc dịu dàng nâng đỡ, có lúc nghiêm nghị cảnh tỉnh. Ngài không đồng hóa với lương tâm con người, nhưng đồng hành với lương tâm ấy như một bạn đường âm thầm nhưng trung tín.
Tiếng nói ấy nhiều khi mời gọi ta vượt qua sự an toàn dễ dãi, để sống sự thật và yêu thương. Khi ta quên lời Chúa, quên bổn phận, hay bị cám dỗ lạc đường, thì Thánh Thần là Đấng giúp ta nhớ lại điều Đức Giêsu đã dạy, nhớ lại “luật yêu thương” đã khắc ghi trong tim ta từ ngày chịu phép Rửa.
Từ “nhớ” trong Kinh Thánh không chỉ là một hoạt động tâm trí, mà là một hành vi tình yêu. Nhớ nghĩa là mang trong tim, là giữ lại điều quý giá nhất. Chúng ta thường nhớ đến bạn bè, người thân, người đã khuất, vì họ có một chỗ trong tim ta.
Cũng vậy, Chúa Thánh Thần là ký ức sống động của Đức Giêsu, không phải là một ký ức buồn, nhưng là ký ức sáng tạo, khiến Chúa hiện diện trong cuộc đời chúng ta hôm nay. Chính nhờ Thánh Thần mà Đức Kitô không bị “đóng khung” trong quá khứ, nhưng đang sống động và tác động giữa lòng thế giới.
Khi đức tin ta lung lay, khi lời cầu nguyện trở nên khô khan, khi bóng tối của nghi ngờ bao trùm, thì Chúa Thánh Thần khơi lại ngọn lửa đang tàn, trao ban cảm nghiệm hiện diện sống động của Thiên Chúa. Chính Người làm cho chúng ta “ở lại trong tình yêu của Đức Kitô” (x. Ga 15,10).
Hành trình đức tin không dễ dàng. Chúng ta có thể cảm thấy cô đơn, lạc lối, bất lực. Nhưng Chúa Thánh Thần là Đấng không bao giờ vắng mặt. Nếu ta biết lắng nghe, học cách nhận ra dấu chỉ Người trong đời thường, thì Người sẽ:
Xua tan nỗi cô đơn, bằng sự hiện diện ấm áp và nâng đỡ.
* Chiếu ánh sáng lên Tin Mừng, để ta hiểu và sống Lời Chúa trong hoàn cảnh cụ thể.
* Làm sống động các cử hành phụng vụ, nhất là Thánh lễ, giúp ta kết hợp mật thiết hơn với Đức Kitô.
* Đổi mới nội tâm, ban cho ta một tâm hồn đơn sơ, hiếu thảo, tràn đầy niềm vui và hăng say phụng sự.
* Hướng dẫn trong việc phân định, giúp ta nhận ra và thực thi thánh ý Thiên Chúa cách tự do và yêu mến.
Lạy Chúa Thánh Thần là Đấng Bảo Trợ, là Thầy dạy nội tâm của con,
Xin đến và ở lại trong lòng con, để con không bao giờ thấy mình đơn độc.
Xin dạy con sống theo ánh sáng Tin Mừng, nhắc nhớ con điều Chúa Giêsu đã truyền dạy.
Khi con mệt mỏi, xin là sức mạnh nâng đỡ; khi con nghi nan, xin là ánh sáng soi đường.
Xin làm cho lời Chúa sống động trong lòng con, để con trở thành khí cụ tình yêu của Chúa giữa trần gian.
Con cầu xin nhờ Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng con. Amen.